Filmoterapia

Wszyscy zgadzamy się, że filmy pozwalają nam uciec, ale wiemy także, że oferują nam coś więcej niż prostą ucieczkę. Ruchome obrazy zabierają nas do miejsc, w których nigdy wcześniej nie byliśmy, dają nam możliwość wejścia w skórę osób tak różnych od nas samych. Odpowiednio dobrany obraz ma właściwości naturalnego leku: powoduje wzrost ciśnienia krwi, wydzielanie adrenaliny czy endorfin. Oglądając filmy, uruchamiamy mechanizm projekcji, przez co odczuwamy razem z bohaterami. To, co widzimy w filmie i na co zwracamy uwagę świadczy o nas samych.

Filmoterapię lub też kinoterapię można rozumieć na kilka sposobów. Po pierwsze to sprawdzony sposób na popularyzację edukacyjnych walorów kina. Widz jest tu nie tylko biernym odbiorcą. Prezentowane podczas przeglądu filmy skłaniają do refleksji, zastanowienia. Tematycznie sprofilowane projekcje pozawalają integrować odbiorców szukających w kinie podobnych wartości. Warto dyskutować o obejrzanych historiach z innymi, zobaczyć ich punkt widzenia. Łatwiej jest także mówić o bohaterach filmowych, niż bezpośrednio o sobie i swoich rozterkach. 

Po drugie popularność zyskuje idea filmoterapii rozumianej jako autoterapia, gdzie praca nad zmianą ma polegać na oglądaniu określonych filmów dedykowanych określonym problemom i zaburzeniom. Film typowo rozrywkowy może mieć dużą wartość terapeutyczną, jeśli zawiera odpowiedni przekaz. Nie musi być przedmiotem uznania krytyków. Jeśli jest w stanie poruszyć emocje, nadaje się jako narzędzie nas wspomagające. Odbiór dzieła filmowego polega na procesie projekcji-identyfikacji. Projektujemy siebie na bohaterów i akcję, nadajemy im swoje znaczenie. Można śmiało powiedzieć, że każdy z nas ogląda inny film. Identyfikacja polega natomiast na tym, co dany obraz mówi nam o nas samych. O naszych marzeniach, tęsknotach czy problemach. Przyjrzenie się emocjom związanym z pewnymi scenami lub postaciami filmowymi mogą pomóc w lepszym zrozumieniu siebie.

Po trzecie coraz częściej wykorzystuje się filmy w leczeniu psychoterapeutycznym.  Profesjonalna filmoterapia polega na tym, że terapeuta zaleca swojemu pacjentowi obejrzenie konkretnie wybranego filmu komercyjnego/rozrywkowego/artystycznego, a następnie prowadzi z nim rozmowę na temat treści dzieła oraz jego refleksji. Można także oglądać fragmenty filmu razem i następnie na bieżąco o nich dyskutować. Pod wpływem konkretnego dzieła, pacjent może identyfikować się z chorym i zdiagnozowanym bohaterem. Ogląda jego zmagania, które stopniowo przynoszą ulgę i przywracają poczucie sprawczości i sensu. Film to skuteczne narzędzie wspomagające psychoterapię.

Wszechstronność i uniwersalność X muzy ma ogromne znaczenie w procesie pomagania ludziom. Kinematografia jest stosunkowo młodą sztuką. To odkrycie cywilizacyjne i kulturalne końca XIX wieku. Człowiek w sposób naturalny myśli z wykorzystaniem ruchomych elementów wizualnych, a sam ruch jest zjawiskiem mocno oddziałującym na naszą wyobraźnię. Sam film pozwala nam nie tylko na spotkanie z własnymi emocjami, ale również zaakceptowanie ich w bezpiecznych warunkach.